CHRZEST
Gdy twoje dziecko ma być ochrzczone
(w oparciu o „przygotowanie dla rodziców i chrzestnych do sakramentu chrztu dziecka” – ks.Tymoteusza)
Dobrzy rodzice z radością przyjmują wieść, że będą mieli dziecko, gdyż ono jest skarbem dla rodziców. Czas oczekiwania na nie jest najpiękniejszym okresem w życiu małżonków. Dziękują więc Ojcu wszelkiego życia za dar życia, które dał w ich ręce. Wszystko, co teraz dzieje się w życiu matki, ma wielki wpływ na kształtowanie się dziecka pod jej sercem. W języku Kościoła matkę oczekującą potomstwa nazywamy błogosławioną, jest w stanie błogosławionym.
Mąż teraz w szczególny sposób powinien okazać matce swojego dziecka pomoc, osłonić ją od stresów, być dla niej czułym, okazać jej radość, a nade wszystko dbać o jej zdrowie.
W rozmowach wróżycie sobie czy to będzie chłopiec, czy dziewczynka. Wybierzcie dziecku imię i chrzestnych. Przy wyborze imienia pamiętajcie, aby dziecko miało patrona, co znaczy kogoś ze świętych, kto będzie się dzieckiem opiekował, bo będzie ono nosiło jego czy jej imię.
Wybierając rodziców chrzestnych, miejcie na uwadze, aby to byli ludzie dojrzali w wierze (po bierzmowaniu) stałe terminy chrztów, w 3. niedzielę miesiąca, zwykle na Mszy o godzinie 15.3o
Należy więc w tygodniu przed chrztem zgłosić w kancelarii chrzest dziecka. Trzeba przyjść z aktem urodzenia dziecka z Urzędu Stanu Cywilnego, znać dane personalne rodziców dziecka, datę i miejsce ich ślubu kościelnego. Jeśli nie ma ślubu kościelnego, należy porozmawiać z księdzem, dlaczego nie można go wziąć, czy to jest tylko zaniedbanie. W spokojnej rozmowie ksiądz pomoże uporządkować sprawy.
Gorzej jest, jeśli rodzice mówią, że są niewierzący. Nie mogą więc podczas chrztu mówić w imieniu dziecka: Wierzę,
Jestem świadomy obowiązku
wychowania dziecka w wierze…,
dam mu przykład wiary słowem i postępowaniem.
Jeśli ksiądz proboszcz pomoże rozwiązać tę kwestii rodzice podczas chrztu dziecka nie mogą przystąpić do Komunii świętej. Większe wtedy są zobowiązania rodziców chrzestnych.
(W tygodniu przed chrztem dziecka, w dniu ustalonym przez parafię, rodzice i chrzestni biorą udział w przygotowaniu do chrztu. W programie tej godziny przygotowania winny być: modlitwa, przypomnienie katechizmowych wiadomości nauki o chrzcie, wyjaśnienie znaków z obrzędu chrztu, nabożeństwo pokutne i spowiedź, uzupełnienie dokumentów chrzcielnych.
Rodzice i chrzestni otrzymują w kancelarii kartki do spowiedzi. Jedni i drudzy winni być w stanie łaski, a więc bez grzechu ciężkiego, by podczas Mszy świętej chrzcielnej mogli przystąpić do Komunii świętej. Kartka podpisana przez spowiednika daje szafarzowi chrztu zewnętrzną pewność, że rodzice i chrzestni byli u spowiedzi. Resztę biorą rodzice i chrzestni na swoje sumienie. Zanim odpowiemy sobie na pytanie, dlaczego prosicie o chrzest swojego dziecka, przypomnijmy sobie kilka katechizmowych prawd. Pan Jezus ustanowił dla Kościoła siedem sakramentów świętych.
Kościołem jesteśmy my z Chrystusem i z Piotrem. Dla nas więc Pan Jezus ustanowił sakramenty święte.
Co to znaczy: sakramenty? Są to święte znaki. Święte, bo ustanowił je Jezus. Jeśli znaki, to znaczy, że można i trzeba je zobaczyć. W każdym sakramencie jest znak i słowo.
W sakramencie chrztu znakiem jest woda, polanie wodą, a słowem: Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Zaproszenie na chrzest
Dostrzegamy piękny zwyczaj, że rodzice zapraszają krewnych, przyjaciół, bliskich i znajomych na chrzest swojego dziecka. Zwyczaj ten jest godny pochwały, bo chrzest powinien być przeżyciem nie tylko dla najbliższej rodziny, ale i dla całej parafii.
W sklepach są propozycje zaproszeń, ale są one często na świecką uroczystość nadania imienia. Proponujemy następującą treść zaproszenia:
Z radością Państwa powiadamiamy, że dnia urodził(a) się nam syn (córka), dla którego (której) wybraliśmy imię Franciszek (Maria). Jego (Jej) chrzest będzie w parafii w niedzielę dnia …………………podczas Mszy świętej o godz . …………….. Przystąpcie z nami do Komunii świętej i pomódlcie się za Franciszka (Marysię).
Z Bogiem!miejscowość, data imiona i nazwisko rodziców
W tygodniu przed chrztem dziecka, w dniu ustalonym przez parafię, rodzice i chrzestni biorą udział w przygotowaniu do chrztu. W programie tej godziny przygotowania winny być: modlitwa, przypomnienie katechizmowych wiadomości nauki o chrzcie, wyjaśnienie znaków z obrzędu chrztu, nabożeństwo pokutne i spowiedź, uzupełnienie dokumentów chrzcielnych. Rodzice i chrzestni otrzymują w kancelarii kartki do spowiedzi. Jedni i drudzy winni być w stanie łaski, a więc bez grzechu ciężkiego, by podczas Mszy świętej chrzcielnej mogli przystąpić do Komunii świętej. Kartka podpisana przez spowiednika daje szafarzowi chrztu zewnętrzną pewność, że rodzice i chrzestni byli u spowiedzi. Resztę biorą rodzice i chrzestni na swoje sumienie.
Zanim odpowiemy sobie na pytanie, dlaczego prosicie o chrzest swojego dziecka, przypomnijmy sobie kilka katechizmowych prawd. Pan Jezus ustanowił dla Kościoła siedem sakramentów świętych. Kościołem jesteśmy my z Chrystusem i z Piotrem. Dla nas więc Pan Jezus ustanowił sakramenty święte.
Co to znaczy: sakramenty? Są to święte znaki. Święte, bo ustanowił je Jezus. Jeśli znaki, to znaczy, że można i trzeba je zobaczyć. W każdym sakramencie jest znak i słowo. W sakramencie chrztu znakiem jest woda, polanie wodą, a słowem:
Ja ciebie chrzczę
w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Aby stał się sakrament, nie wystarczy magiczne wykonanie znaku i wypowiedzenie słów. Potrzebna, a nawet konieczna jest intencja przyjmującego chrzest.
Nie można nikogo zmusić do chrztu. Gdy chrzcimy dziecko, tę intencję, wolę przyjęcia sakramentu chrztu wypowiadają rodzice i chrzestni.
Na pytanie udzielającego chrztu: Czy chcecie, aby Franciszek (Maria) był(a) ochrzczony (a) w wierze, którą przed chwilą wyznawaliście, rodzice i chrzestni odpowiadają: Chcemy!
Przez sakrament chrztu mamy zmazany grzech pierworodny, czyli grzech pierwszych rodziców, w którym przez ludzką naturę wszyscy uczestniczymy.
W sakramencie chrztu otrzymujemy pierwszą łaskę Bożą. Łaska jest życiem Bożym w nas.
Życie fizyczne otrzymaliśmy od rodziców. Podlega ono wszystkim prawom materii ożywionej.
Jest poczęte, rodzi się, rozwija, dojrzewa, starzeje i umiera. Z ziemi wzięte jest ciało człowieka i do ziemi wróci.
Podczas chrztu udzielonego nam przez posługę Kościoła otrzymujemy łaskę, tchnienie, życie Boga: Ty jesteś moim dzieckiem, ja ciebie dziś zrodziłem.To Boże życie w nas jest nieśmiertelne, bo jesteśmy stworzeni do życia, a nie do śmierci.
Jednak mocen jestem zabić w sobie to święte, Boże życie przez ciężki grzech. Mówimy wtedy, że ktoś popełnił grzech śmiertelny. Jest to całkowite odwrócenie się od Boga: Nie będę Ci służył! Nie chcę z Tobą mieć nic wspólnego.
Jeśli w takim stanie człowiek umiera, mówimy o piekle, wiecznym odrzuceniu. Nie Bóg potępia. To jest decyzja człowieka.
Chrzest daje nam pierwszą łaskę. Pokuta, a w nadzwyczajnych wypadkach namaszczenie chorych znów jedna nas z Bogiem i przywraca nam łaskę.
Chrzest włącza nas do społeczności ludzi wierzących, do ludu Bożego, do Kościoła.
Rodzice oczekujący na chrzest dziecka stają u wejścia do kościoła. We wnętrzu świątyni zgromadzili się wierzący. Oni są Kościołem, a tego małego człowieka przez wyznanie wiary i chrzest kapłan wprowadzi do Kościoła.
W normalnych warunkach chrztu udziela kapłan lub diakon. W nadzwyczajnych przypadkach ochrzcić może każdy, kto wzbudzi intencje Chrystusa i Kościoła oraz uczyni znak chrztu i wypowie słowa sakramentu. Łaska Boża to inaczej pomoc Boża, miłość Boża, życie Boże. Po co człowiekowi ta łaska?
Bo bez łaski człowiek nie może być zbawiony. A co to jest zbawienie? Jest to wieczne życie z Bogiem.
Taki jest sens i cel naszego życia, abyśmy wrócili do Ojca. Sam tego nie dokonam. Nie pomogą mi też ludzie.
To jest ponad moje siły, to jest ponad możliwości ludzi.
Pan Jezus przez mękę i śmierć odkupił nas z niewoli grzechu. Z Jego przebitego boku zrodziły się sakramenty Kościoła.
Obrzędy chrztu dziecka
Rodzice, chrzestni i rodzina gromadzą się w świątyni.
Kapłan przychodzi do dziecka i rodziny, pozdrawia zebranych i pyta rodziców: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?
Rodzice: Franciszek (Maria)
Kapłan:
O co prosicie Kościół Boży
dla Franciszka (Marii)?
Rodzice:
O chrzest.
Rodzice dobrze przygotowani mogą odpowiedzieć:
o łaskę Chrystusową,
o przyjęcie do Kościoła,
o życie wieczne.
Kapłan:
Drodzy rodzice i chrzestni! Prosząc o chrzest dla swojego dziecka, przyjmujecie na siebie obowiązek wychowania go w wierze.
Czy jesteście świadomi tego obowiązku?
Rodzice:
Jesteśmy świadomi.
Kapłan:
A wy, drodzy chrzestni,
czy jesteście gotowi
pomagać rodzicom tego dziecka
w wypełnianiu ich obowiązku?
Chrzestni:
Jesteśmy gotowi.
Proponuję tę dłuższą odpowiedź rodzicom i chrzestnym, bo jedno słowo jest mało słyszalne. Odpowiedzi powinny być głośne, aby słyszał je cały Kościół.
Kapłan:
Rodzice i chrzestni,
powiedzcie kiedyś Franciszkowi (Marysi),
że Kościół w przyjął go (ją)
w dniu
z wielką radością.
Ja w imieniu Kościoła
czynię na czole Franciszka (Marysi) znak krzyża,
a po mnie niech uczynią to rodzice, rodzice chrzestni, rodzina i chętni.
***
Jeśli są dzieci w rodzinie, niech też uczynią krzyżyk. To dla nich wielkie przeżycie.
Kościół teraz śpiewa: Chwała na wysokości Bogu, a kapłan z asystą prowadzi rodzinę do ołtarza.
Teraz kilka praktycznych uwag.
Zasadniczo podczas chrztu
dziecko trzyma matka,
niezależnie czy to chłopiec, czy dziewczynka,
bo mama jest zawsze.
Jednak w czasie Mszy świętej
niech wyręczą mamę
tata, chrzestna lub inni.
Ten, kto trzyma dziecko,
może nie wstawać, nie klękać,
bo to z dzieckiem jest bardzo trudne.
Jeśli dziecko „głośno się modli”,
proszę przejść do zakrystii, aby inni spokojnie
mogli się modlić czy słuchać.
Wcześniej należy odwiązać dziecku czepek. Chrzestna niech ma przygotowaną białą szatę, chrzestny – świecę.
Fotograf czy kamerzysta
Powinni być po kursie liturgicznym,
aby wiedzieli, które momenty fotografować, a nie przeszkadzać podczas liturgii.
Dobrze jest, jeśli rodzice czy chrzestni przygotują czytania, wezwania modlitwy wiernych lub wezmą udział w procesji ofiarnej. Wszystko to jednak ma być uzgodnione z celebransem.
***
Po czytaniach, Ewangelii i homilii
jest modlitwa powszechna,
to znaczy od wszystkich i za wszystkich.
Inaczej nazywamy tę modlitwę
modlitwą wiernych.
Wstęp i zakończenie tej modlitwy mówi kapłan,
a byłoby pięknie,
gdyby prośby zanosili uczestnicy chrztu dziecka.
Pamiętajcie, aby się pomodlić
w intencji Ojca Świętego, biskupów, kapłanów,
rodziców, parafii, rodzin itp.
Prośby zaś wypowiadamy tak:
Lektor:
Błagajmy Boga za Franciszka (Marię),
aby wzrastała) w latach, w mądrości,
w łasce u Boga i u ludzi.
Ciebie prosimy
Wszyscy: Wysłuchaj nas, Panie!
Prośby kończą się wezwaniem do Matki Bożej,
do Patronów dzieci chrzczonych i do wszystkich Świętych Bożych.
Egzorcyzm
Jest to modlitwa wypędzająca szatana, aby to dziecko stało się świątynią Ducha Świętego.
Wszechmogący, wieczny Boże… pokornie Cię błagamy, abyś to dziecko uwolnił od władzy szatana i uczynił je Twoją świątynią.
Poświęcenie wody chrzcielnej
Woda chrzcielna jest poświęcona w Wielką Sobotę i nią kapłan chrzci dzieci w parafii.
Jeśli chrzest jest w kościele czy kaplicy, gdzie nie ma chrzcielnicy, kapłan święci wodę do chrztu.
Wyrzeczenie się zła i wyznanie wiary
Drodzy rodzice i chrzestni,
przyniesione przez was dziecko,
przez sakrament chrztu, od miłującego Boga otrzyma nowe życie z Ducha Świętego. Starajcie się wychować je w wierze tak,aby zachować w nim to Boże życie od skażenia grzechem
i umożliwić jego ustawiczny rozwój.
Jeśli więc, kierując się wiarą,
jesteście gotowi podjąć się tego zadania,
to wspominając własny chrzest,
wyrzeknijcie się grzechu
i wyznajcie wiarę w Jezusa Chrystusa.
Jest to wiara Kościoła,
w której wasze dziecko otrzymuje chrzest.
Celebrans:
Czy wyrzekacie się grzechu,
aby żyć w wolności dzieci Bożych?
Rodzice i chrzestni:
Wyrzekamy się.
Celebrans:
Czy wierzycie w Boga, Ojca Wszechmogącego,
Stworzyciela nieba i ziemi?
Rodzice i chrzestni: Wierzymy.
Celebrans:
Czy wierzycie w Ducha Świętego,
w święty Kościół powszechny,
w odpuszczenie grzechów, zmartwychwstanie ciała i w życie wieczne?
Rodzice i chrzestni: Wierzymy.
Celebrans:
Taka jest nasza wiara.
Taka jest wiara Kościoła,
której wyznawanie jest naszą chlubą,
w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.
Wszyscy: Amen.
Celebrans:
Czy chcecie, aby Franciszek (Maria) otrzymał chrzest w wierze Kościoła, którą przed chwilą wspólnie wyznaliśmy?
Rodzice i chrzestni: Chcemy!
Dokonuje się chrzest.
Kapłan polewa głowę dziecka wodą chrzcielną. o
Wypowiada imię dziecka i słowa,
które przekazał Pan Jezus:
Franciszku (Mario), ja ciebie chrzczę w imię Ojca + i Syna + i Ducha Świętego +.
(Nie mówimy – Amen.)
Dokonał się chrzest,
a my byliśmy tego świadkami.
Kapłan przyzywa teraz cały zebrany Kościół, aby uwielbić Boga w Trójcy Jedynego.
Wszyscy:
Chwała Ojcu i Synowi,
i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku
teraz i zawsze, i na wieki wieków.
Amen.
Namaszczenie krzyżmem
Olej krzyżma poświęca biskup diecezji w Wielki Czwartek przed południem, podczas Mszy Świętej Krzyżma.
Kapłan namaszczając głowę dziecka
tak się modli:
Bóg wszechmogący,
Ojciec naszego Pana, Jezusa Chrystusa,
który cię uwolnił od grzechu
i odrodził z wody i z Ducha Świętego,
On sam namaszcza ciebie krzyżmem zbawienia, abyś włączony(a) do Ludu Bożego, wytrwał(a) w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem na życie wieczne.
Wszyscy: Amen.
Włożenie białej szaty
Jest to ewangeliczny znak wezwanych na Ucztę.
Biała szata jest znakiem łaski.
Pierwsi chrześcijanie cały tydzień po chrzcie chodzili w białych szatach –
od Wielkiej Soboty do Niedzieli Białej.
Piękna jest modlitwa kapłana, gdy matka chrzestna nakłada dziecku białą szatę. Tę szatę może ona pięknie przyozdobić haftem z imieniem dziecka i datą chrztu.
Franciszku (Mario), stałeś(aś) się nowym stworzeniem i przyoblekłeś(aś) się w Chrystusa, dlatego otrzymujesz białą szatę. Niech twoi bliscy słowem i przykładem pomagają ci ją zachować nieskalaną aż po życie wieczne.
Wszycy: Amen.
Wręczenie światła
Ten znak światła
będzie towarzyszył człowiekowi od chrztu aż do grobu.
Bóg jest światłością.
Wiara jest światłem,
które oświeca nam drogę,
byśmy nie chodzili w ciemnościach.
Świecę zapala chrzestny ojciec dziecka od paschału –
świecy wielkanocnej,
która jest znakiem Chrystusa zmartwychwstałego,
bo i my przez chrzest
zmartwychwstaniemy do życia w światłości.
Bardzo zobowiązujący jest nakaz kapłana dla rodziców i chrzestnych:
Przyjmijcie światło Chrystusa.
Podtrzymywanie tego światła
powierzam wam, rodzice i chrzestni,
aby wasze dziecko,
oświecone przez Chrystusa,
postępowało zawsze jak dziecko światłości,
a trwając w wierze,
mogło wyjść na spotkanie przychodzącego Pana
razem ze wszystkimi Świętymi w niebie.
Dalej trwa Eucharystia – Msza święta.
Jest piękny zwyczaj w niektórych kościołach, że na prośbę kapłana:
Przekażcie sobie znak pokoju,
rodzice całują ochrzczone dziecko,
a inni przekazują sobie znak pokoju
według miejscowego zwyczaju.
Przed rozesłaniem kapłan błogosławi matce, ojcu dziecka, chrzestnym, rodzinie i wszystkim zebranym.
Po Mszy świętej rodzice niech idą do ołtarza Matki Bożej, aby Jej ofiarować dziecko i prosić, by opiekowała się nim jak Matka.
Jeśli dziecko otrzymało na pamiątkę chrztu łańcuszek, medalik, obrazek,
to trzeba poprosić kapłana,
aby te pobożne pamiątki poświęcił.
Jest dobrym zwyczajem,
że po chrzcie rodzina spotyka się na uroczystym obiedzie.
Ten obiad powinien rozpocząć się modlitwą, którą prowadzi ojciec.
Byłoby wielkim nietaktem,
gdyby uczestnicy tego spotkania byli nietrzeźwi.
Niech te refleksje pomogą Warn zrozumieć i zapamiętać wielkie wydarzenie chrztu Waszego dziecka.
Bóg niech Wam błogosławi.
Obowiązki rodziców chrzestnych
Zgodnie ze starodawnym zwyczajem Kościoła, człowiek dorosły nie może być dopuszczony do chrztu bez chrzestnego (patrinus), wybranego ze wspólnoty chrześcijańskiej. Ma on pomagać katechumenowi przynajmniej w ostatnich przygotowaniach do przyjęcia sakramentu, a po chrzcie dbać o jego wytrwanie w wierze i w chrześcijańskim życiu.
„Podobnie przy chrzcie dziecka ma być obecny chrzestny, jako przedstawiciel zarówno rodziny ochrzczonego, rozszerzonej w znaczeniu duchowym, jak i Kościoła, naszej Matki, w razie potrzeby ma on wspierać rodziców w staraniu o to, by dziecko doszło do wyznania wiary i wyrażało ją życiem”, (OCD, s. 13).
Chrzestny uczestniczy w przygotowaniu do chrztu oraz w samym obrzędzie: poświadcza wiarę przyjmującego chrzest, a przy chrzcie dziecka wyznaje wraz z rodzicami wiarę Kościoła, w której to dziecko otrzymuje chrzest.
Chrzestnym może być tylko ten, kto jest wystarczająco dojrzały do spełnienia tego zadania, sam już przystąpił do sakramentu chrztu, bierzmowania i Eucharystii oraz należy do Kościoła katolickiego i żyje zgodnie z nauką Chrystusa (przystępuje do sakramentów św.)
Dokumenty potrzebne do sakramentu chrztu:
- akt urodzenia dziecka (odpis),
- wyciąg z aktu ślubu kościelnego rodziców,
- dane o rodzicach chrzestnych (imiona, nazwiska),
- zaświadczenia z parafii zamieszkania rodziców chrzestnych o praktykowaniu wiary.